بیماری دیابت از جمله بیماری هایی است که استفاده بدن از گلوکز دچار اختلال می‌شود. یکی از شایع ترین عوارض دیابت “بالا رفتن سطح قند خون” است که این عارضه مشکلات متعددی را به دنبال دارد.

گلوکز سوخت رایج سلول های بدن است که با ابتلا به بیماری دیابت سوخت و ساز گلوکز در بدن اختلال ایجاد میشود و علائمی همچون تکرر ادرار، تشنگی بیش از حد و… را در افراد مبتلا بوجود می آورد. در ادامه مطلب ضمن معرفی عوارض دیابت، مهم ترین راه های کنترل قند خون را بررسی می کنیم.

انواع و عوارض دیابت

پیش از بیان عوارض باید انواع دیابت را مرور کنیم؛ این بیماری دارای انواع مختلفی می باشد، از جمله:

• دیابت نوع 1

دیابت نوع 1 یا دیابت وابسته به انسولین یکی از بیماری های خود ایمنی است که سیستم ایمنی بدن نسبت به سلول های خودی واکنش نشان می دهد. در این بیماری عملکرد سلول های سازنده انسولین در پانکراس مختل شده و مبتلایان به این نوع دیابت به تزریق انسولین نیاز دارند.

• دیابت نوع 2

این نوع دیابت به دیابت غیر وابسته به انسولین معروف بوده و در بین میانسالان و افراد مسن رایج است. عوارض دیابت در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 با شدت بیشتری بروز می کند. در این نوع دیابت انسولین در بدن تولید می شود اما بدن قادر به استفاده صحیح از انسولین نیست به همین دلیل دیابت نوع 2 به عنوان ” دیابت مقاوم به انسولین” نیز شناخته می شود.

• دیابت بارداری

در اواخر یا میانه دوران بارداری، با شروع تغذیه جنین از طریق جفت در برخی از مادران باردار دیابت نوع 2 خود را نشان می دهد. عوارض دیابت در دوران بارداری با زایمان از بین می رود اما امکان ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده وجود دارد.

عوارض قند بالای 400

قند خون یک فرد نرمال در حالت ناشتا بین 70 تا 100 میلی گرم است. افرادی که به دیابت مبتلا هستند، قند خون آنها بیش از این مقادیر است. علائم دیابت معمولا در افرادی که قند خون بالای 400 میلی گرم دارند، شدیدتر بروز پیدا می‌کند. از جمله علائم قند خون بالای 400 می توان به تکرر ادرار و تشنگی بیش از حد اشاره کرد. عوارض دیابت در این افراد به شرح زیر است:

• ابتلا به بیماری کتواسیدوز

زمانی که فرد به دیابت مبتلا می شود، تجزیه گلوکز و تامین انرژی سلول ها دچار اختلال شده و بدن برای تامین انرژی از انرژی موجود در سلول های چربی استفاده می کند، به دنبال تجزیه چربی در بدن کتون تولید شده که با افزایش میزان کتون در بدن فرد به بیماری کتواسیدوز نیز مبتلا می شود. عوارض ناشی از این بیماری شامل تهوع، مشکلات تنفسی و غیره است. برای تشخیص این بیماری در افرادی که قند خون بالا 400 دارند، پزشک آزمایش کتون ادرار را تجویز می کند.

• ایجاد مشکلات پوستی

تکرر ادرار از جمله بارزترین عوارض دیابت است، به همین دلیل شخص مبتلا به دیابت حجم زیادی از آب بدن خود را از دست می دهد بنابراین به انواع مشکلات پوستی از جمله خشکی شدید پوست، خارش پوستی، ترک پوست و… مبتلا می شود. همچنین به دنبال ایجاد زخم یا خراش بر روی سطح پوست، ترمیم پوست کمی دشوار خواهد بود و در مواردی منجر به عفونت در ناحیه زخم می شود.

• ایجاد مشکلات بینایی

در صورت عدم کنترل بیماری دیابت ممکن است آسیب های جبران ناپذیری به چشم ها وارد شود. برخی از عوارض دیابت شامل پیرچشمی زودرس، آسیب به قرنیه، آب مروارید، آب سیاه و کاهش دید چشم ها است. بنابراین انجام معاینات چشم برای افراد مبتلا به دیابت همواره ضروری است.

• بروز مشکلات گوارشی

افزایش قند خون باعث آسیب به عصب واگ  و ایجاد مشکلات گوارشی متعددی میشود. از جمله این مشکلات می توان به کاهش وزن، نفخ شکم، بی اشتهایی و اسپاسم دیواره معده اشاره کرد. برای کاهش عوارض دیابت و جلوگیری از بروز مشکلات گوارشی به ویژه در افرادی که قند خون بالای 400 دارند، لازم است رژیم غذایی مناسب به همراه دارو برای فرد مبتلا به دیابت توسط پزشک تجویز شود.

راه های پیشگیری از ابتلا به دیابت

برای کاهش عوارض دیابت و پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید سبک زندگی خود را اصلاح کنید. بیماری دیابت نوع 1 یا دیابت وابسته به انسولین در سنین کم ایجاد می شود و معمولا قابل پیشگیری نیست.

رعایت این نکات در پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 میتواند اثر بخش باشد:

• رژیم غذایی سالم با کالری کم و فیبر بالا داشته باشید. از مصرف چربی و قند به میزان زیاد پرهیز کنید.
• انجام فعالیت های ورزشی را به صورت روزانه به مدت 30 -40 دقیقه در برنامه خود قرار دهید.
• اگر اضاف وزن دارید نسبت به کاهش وزن اقدام نموده و به وزن ایده آل خود برسید. توجه داشته باشید که کاهش وزن احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را تا حد زیادی کاهش می دهد.
• برای پیشگیری از ابتلا به دیابت بارداری از ابتدای دوران بارداری زیر نظر پزشک باشید.

چکیده عوارض دیابت

بیماری دیابت نوعی بیماری ارثی و خطرناک است. در صورتی که این بیماری کنترل نشود عوارض بسیاری را به دنبال دارد. برای کاهش عوارض دیابت و جلوگیری از ابتلا به این بیماری لازم است سبک زندگی خود را اصلاح کنید، رژیم غذایی مناسبی داشته باشید و به صورت روزانه ورزش کنید. تیم خبره بیمارستان میلاد با رهبری دکتر مجید کلاهدوزان یک راهکار علمی برای درمان قطعی دیابت ارائه کردند که حتما مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید. همچنین افرادی که قند خون بالای 400 دارند باید همواره تحت نظر پزشک باشند تا از بروز عوارض شدیدتر جلوگیری کنند.